De grote vakantie komt eraan en wat ga je dan doen met al die tijd? Lekker op de computer of met je tablet spelen natuurlijk! Bijvoorbeeld je saaie spraakcomputer voorzien van een muziekspeler en een sprekend fotoalbum. Zelf muziek maken via de computer of tablet, of rustig in je eigen tempo leuke educatieve spelletjes spelen om beter te leren schrijven, lezen of rekenen.

Het maakt niet uit wat voor motorisch of cognitief niveau je hebt, voor vrijwel iedereen kan de computer of tablet een leuke manier zijn om je vrije tijd te besteden of om je te helpen bij het leren. En dat leren hoeft helemaal niet saai te zijn! Door het spelen van games oefen je ongemerkt praktische vaardigheden. Denk aan typspelletjes, games om letters te leren herkennen, rekenspelletjes, etc.

Voor iedereen

Er zijn ontzettend veel spelletjes te vinden op heel veel verschillende niveaus en met allerlei soorten bediening. Hieronder geef ik een aantal mogelijkheden maar er is nog veel meer mogelijk. Vaak kun je met een kleine aanpassing al veel bereiken.

Actie en reactie op de computer of tablet

Ben je nog aan het ontdekken wat zo’n knop of een muis nou eigenlijk doet? Dan heet dat het actie-reactie niveau. Je drukt op een knop of tikt het touchscreen aan en er gebeurt iets. Hiervoor zijn erg veel leuke spelletjes beschikbaar. Kijk bijvoorbeeld eens naar:

• Owly Boo: spelletjes met dieren. Leuke plaatjes en grappige geluiden. Zowel voor de muis, touchscreen, toetsenbord of 1 of 2 knoppen. http://www.owlieboo.com/ned.php
• HelpKidzLearn: heel veel spelletjes en verhalen, te bedienen met de muis, touchscreen of knoppen. Werkt met een abonnement en is gedeeltelijk Engels maar veelal ook zonder taal. http://www.helpkidzlearn.com/early-years
• ChooseIt Maker 3: zelf spelletjes of een fotoalbum of muziekspeler maken. (zie ook verderop in dit artikel)
• SenIctSoftware: mooie duidelijke afbeeldingen en grappige geluidjes. Erg leuk is die van de aliens! Deze 4 activiteiten zijn gratis proefversies. Meer vindt je in de shop. http://www.senictsoftware.com/playzone.html

Muziek luisteren

Zelf kiezen welke muziek je luistert is natuurlijk het leukst, maar niet voor iedereen even makkelijk. Gelukkig zijn er wat eenvoudigere alternatieven.

• Accessible YouTube: eenvoudige en overzichtelijke youtube website, die je kunt bedienen met 1 of 2 knoppen, de muis of een touchscreen (ook op een tablet als de iPad). Wel moet iemand even voor je een zoekwoord of de url van een playlist invullen. Daarna kun je zelf verder. Het werkt ook op de iPad maar dan alleen met het touchscreen. http://cs.unc.edu/~gb/Accessible-YouTube/index.html
• Installeer ToddlerTunes op een iPad en beluister hiermee de muziek die op de iPad staat. Deze app heeft maar 3 knoppen op het scherm voor start/stop, volgende en vorige. Zoek in de appStore naar ToddlerTunes.
• Gebruik iTunes op de iPad. Leer deze te bedienen met een vinger, pen, 1 of 2 knoppen, joystick, met spraak, etc.
• Installeer een eenvoudige muziekspeler op je (spraak)computer met MindExpress of Tobii Communicator. Zie verderop in dit artikel voor links naar bestaande paginasets.

Zelf muziek maken

Leuker dan muziek luisteren is natuurlijk zelf muziek maken. Dat lijkt niet eenvoudig als je je handen niet goed kunt gebruiken, maar er zijn wel een paar leuke mogelijkheden.

• Beamz een fysiek instrument dat je met je handen, maar ook met oogbediening of met knoppen kunt bedienen. http://www.rdgkompagne.nl/producten/Spelmaterialen/Muziekinstrumenten/Beamz
• Skoog: een fysiek instrument dat je met je handen, maar ook met oogbediening of met knoppen kunt bedienen. http://www.rdgkompagne.nl/producten/Spelmaterialen/Muziekinstrumenten/Skoog
• Magic Flute: dit instrument bedien je wel met je mond maar je hebt er weinig kracht en coördinatie voor nodig. http://mybreathmymusic.com/nl/magic_flute.php
• Met een paginaset in MindExpress of Communicator op je (spraak)computer. Bijvoorbeeld met gekke geluiden, met samples van muziek, om een instrument op internet mee te bedienen, etc. Zie verderop in dit artikel voor links. Ik heb bijv. ook een paginaset gemaakt met een drumcomputer.

Boeken kijken of luisteren

Even lekker relaxen met een leuk verhaal kan ook als je niet zelf de bladzijden kunt omslaan of de letters kunt lezen. Je kunt boeken op allerlei manieren beleven: kijken, luisteren, interactief, etc.

• Prentenboeken: de plaatjes bekijken terwijl de tekst wordt voorlezen. Van veel prentenboeken zijn filmpjes gemaakt waarin het hele boek voorgelezen wordt. Een mooie verzameling vindt je bijv op http://www.symbaloo.com/mix/prentenboeken
• Luisterboeken: als je liever een boek luistert dan met je ogen leest. Gratis voor wie een leesbeperking heeft (blind, slechtziend, dyslexie, maar ook een motorische beperking waardoor je bv geen bladzijden kunt omslaan). Je kunt ze bijvoorbeeld afspelen met de Amis daisyspeler (www.daisy.org/amis/download/translations). Meer informatie op  www.superboek.nl en www.aangepastlezen.nl
• Interactieve boeken op de iPad: hierbij wordt het boek voorgelezen en hoor je vaak bijpassende muziek en geluiden. Ook kun je vaak voorwerpen aantikken om ze iets te laten doen. Vaak moet je wel op een knop op het scherm drukken om naar de volgende bladzijde te gaan. Een aantal voorbeelden vindt je op http://macworld.nl/mac/de-10-mooiste-interactieve-kinderboeken-voor-je-ipad-62760
• eBooks: een eBook is een digitaal boek dat je op een eReader of op de computer kunt lezen. Met de muis of met een toets op het toetsenbord of een speciale grote knop kun je de bladzijden omslaan. Ook kun je de letters vergroten.
• Powerpoint: in PowerPoint kun je zelf op de computer boeken maken. Je kunt de afbeeldingen van het boek inscannen en als plaatje in een presentatie zetten. Je kunt de tekst inspreken en toevoegen en zelfs voorwerpen laten bewegen.

Foto’s kijken

Maak een mooi fotoboek van je vakantie, over je TV held of over je favoriete hobby.

• Sprekend fotoalbum: op de meeste spraakcomputers kun je een fotoalbum inrichten met foto’s, beschrijvende teksten en vaak kun je die teksten ook laten uitspreken. Zo kun je iedereen je fotoalbum laten zien, ook al kun je niet goed praten en geen bladzijden omslaan.
• Pictello: dit is een app voor de iPad waarin je eenvoudig foto’s en spraakopnames combineert tot een sprekend fotoalbum. Je kunt er ook leuk verhalen in maken! Een korte kennismaking lees je op http://www.kennisnet.nl/sectoren/speciaal-onderwijs/blog/pratende-fotoboeken-maken-met-de-app-pictello/
• Powerpoint: zie boeken kijken en luisteren, maar dan met eigen foto’s en ingesproken teksten.

Educatieve spelletjes

Als je de computer met één of twee knoppen bedient, is het lastig om leuke educatieve programma’s te vinden. Vaak zijn de online spelletjes te makkelijk of te kinderachtig. Soms wil je wel meer leren maar kun je het programma niet bedienen als je de muis niet kunt gebruiken.
Gelukkig zijn er twee hele mooie en toegankelijke mogelijkheden om je eigen lesmateriaal te creëren of gebruik te maken van wat anderen al gemaakt hebben.

• Omnidu (www.omnidu.nl) is een Nederlandse website waar al allerlei materiaal staat dat je gratis kunt gebruiken. Je kunt de oefeningen afspelen op een computer of een tablet en bedienen met je muis, een touchscreen of 1 of 2 knoppen. Je kunt ook bestaande oefeningen aanpassen of helemaal zelf een oefening inrichten. Zo maak je een oefening helemaal op maat.
• ChooseIt Maker 3 (http://www.helpkidzlearn.com/cm3-login) is een Engelse website waar je een abonnement moet nemen om oefeningen te kunnen maken. Bestaande oefeningen kun je wel (met hun app op een tablet) afspelen zonder abonnement. Er is geen bibliotheek met materiaal beschikbaar zoals bij Omnidu, maar je kunt heel makkelijk zelf oefeningen maken. Het werkt ook erg goed met oogbesturing.
• Als je wel de muis of een touchscreen kunt bedienen, zijn er nog veel meer mogelijkheden. Kijk bijvoorbeeld eens op www.tabletportaal.nl of www.leerspellen.nl

“Echte” games

• Als dit alles te makkelijk is, kun je ook nog van alles met echte volwassen games, bijvoorbeeld op de Playstation https://youtu.be/pieBZwoJWfk. Vaak kun je de controller aanpassen, 1 of 2 knoppen gebruiken of knoppen herprogrammeren. Een mooi overzicht vindt je op http://www.gamebase.info/magazine/category/18536 en op het YouTubekanaal https://www.youtube.com/user/AccessibleGaming
• Voor wie op het gehoor wil spelen zijn er Audiogames: deze zijn voor blinden en slechtzienden gemaakt maar ik vind ze zelf ook heel verslavend. Je hoeft hiervoor het scherm niet te kunnen zien, je speelt ze met een koptelefoon op en doet alles op je gehoor. Een (bijna) complete lijst vindt je op www.audiogames.net Mijn favorieten zijn Mudsplat http://audiogames.net/db.php?action=view&id=MudSplat, the Curbgame http://audiogames.net/thecurbgame/ en het racespel Sneller http://audiogames.net/db.php?action=view&id=sneller.

Spraakcomputer

Neem in de zomervakantie eens de tijd om te ontdekken wat er nog meer kan met het programma van je spraakcomputer! Een toetsenbord op het scherm kun je bijvoorbeeld helemaal aanpassen: de kleuren en grootte van de letters veranderen, spraak toevoegen, knoppen verwijderen of toevoegen. Je kunt in je spraakcomputer pagina’s toevoegen met spelletjes, muziek, (sprekende) foto’s, een pagina om batterijspeelgoed mee te bedienen en nog veel meer.
Kijk voor inspiratie eens op de volgende websites:

• MindExpress: http://www.mindexpress.be
• Tobii Communicator: http://mytobiidynavox.com/PagesetCentral
• The Grid: https://grids.sensorysoftware.com/nl

Hulp nodig?

Heb je aan bovenstaande nog niet genoeg ideeën, lukt het bedienen van de computer of tablet je nog niet goed of ontbreekt het je aan tijd om het zelf allemaal uit te zoeken?
Kijk dan even verder op deze website. Ik bied advies en ondersteuning op dit gebied en wellicht kan ik iets voor je betekenen.
Je kunt je ook abonneren op deze blogpagina. Dan krijg je een mailtje als er een nieuwe blog is verschenen en kom je op die manier op allerlei nieuwe ideeën.